Hayatımızda iki şey üzerinde kontrolümüz vardır. Birincisi, zaman dilimlerinden şimdiki zaman, yani ‘‘şuan’’ dır. İkincisi ise, kendimiz üzerindeki kontrolümüzdür.

Geçmiş ve gelecek zamana ve çevremizdeki kişilerin ne şekilde davranacaklarına dair bir kontrolümüz yoktur.

Şimdiki Zaman Üzerindeki Kontrolümüz

Zamanlar içinden; geçmiş, şimdiki ve gelecek zaman dilimlerinden sadece şimdiki zamana dair bir kontrolümüz vardır.

Geçmiş zamanda olanlar üzerinde takılıp kalmak bugün yapabileceklerinizi engeller. Geçmiş zamana takılan kişiler;

‘‘Keşke öyle yapmasaydım…’’,

‘‘Onu tercih etmeseydim…’’,

‘‘Neden öyle söyledim ki?’’ şeklinde cümleleri sık kullanırlar. Bu cümleler kişide pişmanlık ve suçluluk duygusuna neden olur.

Gelecek zaman için ise insanlar genellikle endişeli ve kaygılı düşüncelere sahip olurlar.

‘‘Ya olursa?’’,

‘‘Ya işler yolunda gitmezse?’’,

‘‘Ya ilişkim biterse?’’ gibi.

Ne geçmiş için yapılabilecek bir şey,  ne de gelecekte olabilecekleri kontrol edebilme şansımız vardır. Geçmişe, yaşadıklarımızdan ve hatalarımızdan ders alabilmemiz için ihtiyacımız vardır. Geçmişe ait anılarımız, gelecekte ‘‘keşke’’ dememizi önleyecek şekilde davranmamızı sağlayabilir.

Etkili yaşamanın püf noktası, bugünü tam bir doyuma dönüştürmektir. Şimdiki zamanda hayatımızın kumandası bizim elimizdedir. Yaşantımız içinde neyi yapıp neyi yapmayacağımızı sadece biz belirleyebiliriz.

Hayatımız seçimlerimiz, tercihlerimiz ve aldığımız kararlar ile şekillenir. Dolayısı ile şimdiki zamanda her şey bizim kontrolümüz altındadır.

Hayatta neyle karşılaşacağımızı seçemeyiz ancak karşımıza çıkanlara karşı nasıl bir tavır sergileyeceğimizi seçebiliriz.

Kendimiz Üzerindeki Konrolümüz

Kendimiz üzerinde kontrolümüz vardır ancak bu kontrolün içine duygularımız dahil değildir. Duygularımız kontrolümüz dışındadır. Ne hissedip ne hissetmeyeceğimizi belirlememiz mümkün değildir. Ancak bu duyguyla nasıl davranacağımızın kontrolü bize aittir.

Örneğin; birine çok öfkelenmemize rağmen ona bağırmamayı seçebiliriz. Ancak karşınızdaki kişiye öfkelenmeyi önlemek elinizde değildir. Ya da karşınızdaki kişi sizi kıracak bir davranışta bulunduğunda üzülmeyi engellemeniz elinizde değildir ancak sizi kırdığı için ilişkinize bir mesafe koyma davranışı elinizdedir.

Çevremizdeki insanların davranışlarına dair bir kontrolümüz yoktur. Ancak onların davranışları karşısında nasıl davranacağımız ve ne şekilde durmayı seçeceğimiz konusunda kontrol bize aittir. Karşımızdaki kişinin davranışlarına göre ona ne kadar yakın durmayı tercih edip etmeyeceğimize biz karar veririz.

Hayatta kontrolünüz altında olan şeylerin tadını çıkartmanız dileğiyle…

Uzman Klinik Psikolog

Romina Kuyumcuoğlu